“معرفی روستای واوسر قدیم “

این روستا در بخش چهاردانگه شهرستان ساری با فاصله ۱۳۰ کیلومتری مرکز استان واقع شده بود و در فاصله ۱۰۰ کیلومتری استان سمنان واقع است. واوسر قدیم در حال حاضر بدون هیچگونه خانه ای برای زندگی باقی مانده است و تمام افراد این روستا از سال ۶۵ به بعد به مکانهای سر بیشه (میرافضل) و گندآب ( واوسرنو ) مهاجرت نمودند. که دربخش شرح روستای واوسر نو و میر افضل اشاره می شود.    

” قدمت روستای واوسر “

قدمت این روستا را با توجه به گفتار بزرگان باید حدود ۲۰۰ سال دانست و قبل از سکونت در واوسر قدیم درچند جای دیگر نیاکان اولیه مردمان واوسر دارای زندگی بودند که بطور مختصر بیان می گردد .

۱-  “دشتی“ مکانی در غرب واوسر قدیم و بر بالای تپه ی بسیار زیبا و با چشم اندازی بسیار عالی واقع شده و ساکنان اولیه واوسر در این مکان زندگی می کردند . مکان دشتی جایی است که مشرف بر کل منطقه ی دوسر شمار می باشد و در حال حاضر آثار بسیار جزیی از باقی مانده خانه های گذشتگان در آنجا به چشم می خورد و در این دشت هنوز مکانی به نام ” نبی خانه سر “ بر سر زبان های مردمان دوسر شمار باز گو می گردد . مدت زندگی در  این منطقه دقیقا آشکار نیست . آنچه از شواهد و دلایل عقلی بر می آید اینکه باید حدود کمتر از ۵۰ سال در این مکان زندگی کرده باشند . لازم به ذکر است که یک زندگی کشاورزی به همراه دامداری و کسب درآمد از منبع جنگلی دوام داشته است در این مکان آثاری از گورستان و حمام و غیره مشاهده نمی شود ولی از زمین های مسطح و قابل کشت چنین دریافت می گردد که یک دوره زندگی کوتاه مدت در اینجا وجود داشته است                                       

۲- “نوک و نوک پشت” مکانی دیگر در سمت جنوب غربی واوسر قدیم در میان جنگل ظاهرا دومین جایی است که نیاکان اهالی واوسر در اینجا زندگی داشته اند در این مکان آثاری بسیار زیاد مثل قبرستان و بناهای اولیه خانه ها و کوره های   آجرپری و زغال و حتی بعضی ها از مکانی به نام  ” حمام مال ” ذکر می کنند. نوک و نوک پشت از نظردوام زندگی به دلایلی چون برخورداری از آب رودخانه ها و دسترسی به جنگل و وجود زمین های کشاورزی مناسب و شرایط پرورش حیوانات اهلی مناسب تر از مکان دشتی می باشد که در حال حاضر هم بخشی از دام های منطقه در این منطقه تعلیف فصلی را می کنند.  در نتیجه می توان دریافت که مدت وجود زندگی در نوک و نوک پشت بیشتر از دشتی بوده است . عمده در آمد مردم در این مکان تهیه ذغال چوب بود که با فروش آن به فولادمحله و دامغان کسب در آمد خوبی ایجادمی شد و هنوز چند جا از آثار کوره ذغال مشخص است . آثاری از قبرستان نوک و نوک پشتدر سمت شرق واوسر خود بر جا ما نده است .                                     

۳-” سرخ گلی پایین و بالا ” Serkh Geli مکانی دیگر می باشد که مردمان اولیه واوسر قدیم در آنجا دارای زندگی خوبی بوده اند. این مکان در سمت جنوب واوسر قدیم در دامنه ی کوه واقع شده است که دارای دو چشمه معروف و با آبی گوارا می باشد  و زمین های کشاورزی اطراف این مکان و جنگل انبوه و وجود مراتع مرغوب حکایت از زندگی  خوبی برای ساکنان واوسر قدیم دارد . در این مکان هم آثار قبرستان کوچکی دیده دارد و هم بناهای ساختمانی تا سا ل ۱۳۶۵  درتقسیمات کشوری نامی از روستا سرخ گلی برده شد که اینجانب ماموریت سرشماری ساکنان  سرخ گلی را از طرف اداره آمار و نفوس مسکن شهرستان ساری داشتم و این منطقه را خالی از سکنه اعلام کردم .   (نقل ازاقای ساداتی )                                

۴-  ” خید رود “ مکانی در سمت شرق واوسر قدیم می باشد که وجود آثار زندگی در این مکان به مراتب بیشتر از سه مکان ذکر شده بالا می باشد . وجود قبرستان کاملا پیدا و پی  ساختمان ها و دیوارها  نشانه آن می باشد که تداوم زندگی در منطقه خید رود بیشتر بوده است و بعد از سه مکان فوق بنا شده است. در این منطقه چشمه ای با آب بسیار زلال و خنک جاری است و به زمین های کشاورزی منطقه سربیشه و گندی او نزدیکتر است . در سمت شمالی خید رود تپه ای بنام قراول تپه Qeraoul Tappeh وجود دارد که جزء آثار باستانی منطقه می باشد . بر رو ی این تپه آثاری از برج نگهبانی و پاسبانی دلالت بر استقرار حاکمی در این منطقه دارد . متاسفانه سالیان زیادی است که تپهقراول مورد تخریب و حفاری افراد سودجو قرار گرفته و بصورت نیمه مخروبه در آمده است .                                            

۵- ” گال تک “ مکانی دیگر در شرق واوسر قدیم است که فاصله زیادی با خید رود و واوسر قدیم ندارد . بقول بزرگان محلی در این مکان هم بناهای بوده و مردم واوسر قدیم سالهای زیادی را در اینجا گذراندند و در این مکان چشمه معروف گال تک زبانزد مردم منطقه بویژه واوسری ها می باشد                         

۶- ” قلعه سر  “ مکان دیگری است که گویا ساکن بودن مردم واوسر را نشان می دهد و در ۳۰۰ متری شمال واوسر قدیم واقع شده و مشرف بر تمام منطقه ی دو سر شمار می باشد و آثار قبرستان و هم چنین آثار بناهایی در این مکان مشهود است . لازم به ذکر است که ساکنان اولیه واوسر زندگی فصلی را در مکان هایی چون ” مر قلعه چگل ”  و  “ خجه لته ” و  ” سنگ او ” داشته اند.                                        

۷– بعد از این مکانها عده ای از واوسری ها به مکان فعلی واوسر قدیم مهاجرت نمودند و عده ای دیگر جهت خدمت رسانی به خان منطقه به روستای قلعه در پانصد متری جنوب روستای بالاده رفتند. در این مکان مردمان واوسر حدود ۲۰۰ سالدارای زندگی بسیار خوبی بودند و حدود ۶۰ خانوار در تمام فصول تا سال ۱۳۶۵ زندگی می کردند . قبرستان بزرگ این روستا دلالت بر وجود زندگی بلند مدت در این روستا دارد و نشان دهنده این است که واوسر قدیم  دارای جمعیت زیادی بوده است . حمام قدیمی این روستا در سمت غربی محل واقع شده و قدمت زیادی دارد. در حال حاضر فقط یک باب مسجدمحل بطور کامل باقی مانده است که در  ماه محرم جمعی از واوسری های مقیم مازندران و سمنان از روز هفتم تا عصرعاشورا در آن به عزاداری می پردازند و در بقیه موارد هم مردمان بعلت ا عتقاد خاصی که به مسجد دارند در آن به راز ونیاز و به جا آوردن نذورات می پردازند.                                 

  با توجه با اهمیت موضوع و مروری مجدد واشنایی جوانان با تاریخجه واوسر و دسته بندی مطا لب با  اندکی

 ویرایش منتشر گردید

نمایی از واوسر مخروبه

درب ورودی حمام مخروبه (عکس از علی نظری)

 دیماه ۱۳۹۲ (محمدی)

 موضوعات مرتبط : نگاهی به گذشته واوسر